Жіті респираторлық вирустық инфекциялар (ЖРВИ) – тыныс алу жолдарының зақымдалуымен жүретін полиэтиологиялық аурулар тобы.
Шымкент қаласының тұрғындары арасында 2023 жылдың 8 айында 76875 ЖРВИ тіркеліп, 2022 жылдың осы кезеңімен салыстырғанда (22046 жағдай) аурушаңдық 3,2 есеге жоғарылаған. Ауырғандардың ішінде 14 жасқа дейінгі балалар 61,7%.
Өткен эпид.кезеңде (2022 жылғы қазан айы мен 2023 жылғы сәуір айы аралығында) тұмаудың нақтыланған 93 жағдайы тіркелді, тұмаудың А түрі басым болды. Қалада тұмаудан басқа вирустар да таралуда. Басқа тұмаусыз инфекцияларға 244 сынама тексерілді, оның ішінде 77 сынамада (31,5%) оң нәтиже анықталды, риновирус –28, аденовирус – 3, коронавирус — 6, метапневмовирус-2, РС вирус-13, парагрипп — 25.
Қалада 2022-2023 жылдың эпидемиологиялық кезеңінде мектеп оқушылары арасында ЖРВИ мен тұмаудан топтық аурушаңдық тіркелмеген.
2023 жылы эпидемиологиялық маусым 1-қазаннан 2024 жылдың 30-сәуір аралығында жіті респираторлық вирустық инфекциялар мен тұмаудың эпидемиялық маусымы және эпидемиологиялық ахуалдың өршитін кезі.
Тұмаудан эпидемиологиялық маусымда аурушаңдықтың алдын алу барысында жергілікті бюджет қаражаты есебінен халықтың 12,6% жететін «Гриппол» вакцинасы (Ресей өндіруші) алынды. Ағымдағы мерзімде тұмауға қарсы егу ҚР БМСД 11.09.2023 жылғы «Тұмау және ЖРВИ жөніндегі 2023-2024 жылдардың эпидемиялық маусымына арналған санитариялық-профилактикалық, санитариялық-эпидемияға қарсы іс-шараларды жүргізу туралы» №6 қаулысының талабына сай осы жылдың 01-қазан айынан бастап бастапқы медициналық-санитариялық көмек көрсету мекемелерінде салынады.
ЖРВИ/тұмау клиникасының көріністері ұқсас. Науқастың тыныс алу жолдарының зақымдануымен ауру белгілері өте жіті басталатын, жалпы әлсіздік, мұрынның бітуі, тамақтың қышуы, 3-5 күннен астам уақыт дене қызуының 38-40°С жоғарылауы, бастың қатты ауыруы (ауруды басатын препараттарды қабылдағаннан күнде де), сондай-ақ демікпе, естің бұзылуы, аяқ-қолдың тартылуы, аяқта геморрагиялық бөртпелер пайда болатын жұқпалы ауру.
ЖРВИ/тұмаудың асқынуы салдарынан вирусты және бактериалды пневмонияға, отит, гайморит, менингит, энцефалит, сонымен қатар септикалық асқынуларға әкеліп соқтыруы мүмкін. Өте ауыр жағдайларда жиі өліммен аяқталады.
ЖРВИ/тұмаудың алдын алудың ең тиімді жолы – тұмауға қарсы егу.
Тұмауға қарсы халықтың келесідей осал топтары егіледі:
— медицина қызметкерлері;
— медициналық ұйымда диспансерлік есепте тұрған балалар;
— ата-ана қамқорлығынсыз қалған балалар мен сәбилер үйлерінің балалары;
— қарттар үйлерінің контингенттері;
— 2,3 триместрдегі жүкті әйелдер;
— эпидемиологиялық көрсетіліммен.
Сонымен қатар, тұмауға қарсы егу егілушінің немесе оның заңды өкілінің жазбаша түрдегі ақпараттық келісіммен дені сау кезінде тегін жүргізіледі.
Сонымен қатар, тұмау, ЖРВИ, ТҰА, АЖРИ-ды күнделікті және шолғыншы қадағалау шеңберінде және COVID-19-дың клиникалық белгілерімен медициналық ұйымдарға (МАСК, стационарлар) жүгінген пациенттер мен РҚТБ-ге АЖРИ-мен емдеуге жатқызылған пациенттерді тұмаудың және басқа да ЖРВИ-дың және COVID-19-дың вирустарына зертханалық тексерулер жүргізіледі.
Ауырып ем іздегенше, ауырмайтын жол іздейік!
Айгүл Тұрымбетова,
Шымкент қаласының СЭБД басшы орынбасары
