Қазақстандық жоғары оқу орындары атом электр станцияларына (АЭС) қызмет көрсету үшін кадрларды оқытуға дайындалуда. Келесі жылы елордалық университеттердің бірінде радиациялық қауіпсіздік бойынша магистрлік бағдарлама басталады. Алты студенттен тұратын бірінші топты қаңтар айында қабылдау жоспарлануда.
Ядролық физика кафедрасының студенті Дильназ Ақамбаева үшін Мамандық таңдау жеке міндет болды. Бала кезінен ол Қазақстандағы атом энергетикасының дамуына өз үлесін қосуды армандаған.
Дильназ Ақамбаева, студент: «Ядролық физика-бұл Қазақстанда да, бүкіл әлемде де перспективалы сала. Бұл болашақтың энергиясы, сондықтан Қазақстанға атом энергетикасын дамыту қажет. Уақыт пен жаңа технологиялар арқылы біз атом энергиясының қауіпсіз екенін және елдің ғылымы мен экономикасына айтарлықтай үлес қоса алатынын дәлелдей аламыз».
Радиациялық қауіпсіздік бойынша Магистратура Еуразия ұлттық университетінің базасында ашылады. Сондай-ақ, 2026 жылға қарай «Радиоэкология» бағыты бойынша докторантура бағдарламасын іске қосу жоспарлануда. Ядролық физика кафедрасының меңгерушісі Қасым Жұмаділов атап өткендей, егер Қазақстанда АЭС салынатын болса, университеттер оған қызмет көрсету үшін қажетті мамандар санын дайындай алады.
Қасым Жұмаділов, кафедра меңгерушісі: «Біздің ЖОО -ы атом саласы үшін кадрлар даярлай алады. Бірақ бұл тек білім беру бағдарламаларын ғана емес, сонымен қатар жақсы жабдықталған зертханаларды да қажет етеді. Біздің оқытушылардың біліктілігі мұны жүзеге асыруға мүмкіндік береді».
Қазақстанда Ұлттық ядролық орталық пен ядролық физика институты жұмыс істейді, ал жоғары оқу орындары атом саласына мамандар дайындауда. Жыл сайын мемлекет инженерлерді даярлауға бес мыңға жуық грант бөледі. Қажет болған жағдайда, ғылым және жоғары білім министрлігі атап өткендей, бұл көрсеткіш ұлғайтылуы мүмкін.
Жанна Есенбаева, ҚР Ғылым және жоғары білім министрлігі комитеті төрағасының орынбасары: «Атом электр станциясын салу жағдайында ядролық физика саласындағы мамандар ғана емес, Энергетика, Электротехника, гидрологтар да қажет болады. Біз осы бағыттардың барлығына кадрлар даярлауды қамтамасыз етуге дайынбыз».
Қазақстан Президенті өзінің жуырдағы Жолдауында сенімді және экологиялық таза энергия көздерін іздеу қажеттігін атап өтті. АЭС құрылысы бойынша Референдум 6 қазанда өтеді. Оңтүстік Корея, Қытай, Ресей және Франциядан келген компаниялар өз жобаларын ұсынды және бұл ұсыныстардың әрқайсысы қазір егжей-тегжейлі зерттелуде.
