Ордабасы ауданының Бөген су қоймасынан ежелгі әйел адамның мүрдесі табылды. Ғалымдардың айтуынша, ол біздің заманымыздан бұрын 16-15 ғасырға, яғни, қола дәуіріне тиесілі дейді. Әйелдің қабірінен әшекей заттары мен керек-жарақтары табылған. Өзге де қазба жұмыстары жайында алдағы бейнематериалдан біле аласыздар.
Бөген су қоймасындағы қазба жұмыстарын Өзбекәлі Жәнібеков атындағы Оңтүстік Қазақстан педагогикалық университетінің археология орталығы мен «Ордабасы» ұлттық тарихи-мәдени музей-қорығы жүргізуде. Зерделенген жұмыс барысындағы табылған ерекше әрі бағалы қазбалардың бірі андрон мәдениетіне жататын әйелдің жерлеу орны болды.
Гүлмира Стамқұлова, Өзбекәлі Жәнібеков атындағы ОҚПУ М.Павлов Подушкин атындағы орхеологиялық орталығының ғылыми қызметкері: «Біз қазір Бөген су қоймасындамыз .Біз биылдыққа бірнеше жерлеу орындарын аштық, барлау жұмыстары нәтижесінде. Біз соның ішінде өте сирек кездесетін, ең құндысын сіздерге қазір көрсеткелі тұрмыз. Менің қолымдағы ыдыс. Бұл ыдыстың сыртындағы геометриялық ою өрнектер түсірілген. Бұл бзд 16-15 ғасыр аралығына тиесілі. Орта қола кезеңіне сәйкес келеді. Бұл реставрациядан өткен ыдыс. Енді сонымен қоса бұл жерде сол заманда әйел кісілер өте әсемдікке табиғатынан сұлулыққа құмар болғандықтан өзінің қолданған заттары білезігі, сырғасы және шекелік болуы мүмкін соның элементтері кездесіп отыр. Бұл жерде ауқатты қыз немесе әйелдің жерлеу орны болуы мүмкін. Табылған заттарына қарап біз осылай айтып отырмыз».
Ғалымдар осындай 4 қабір орнын тапқан. Айтуларынша олар зерттеу жұмыстарына күз жақындағанда су тартылған уақытта кіріскен. Себебі, көктемде су қоймасы толып қазба жұмыстарына мүмкіндік болмайды.
Александр Подушкин, Өзбекәлі Жәнібеков атындағы Оңтүстік Қазақстан педагогикалық университетінің профессоры: «Қазып алынған сүйектер жақсы сақталмаған. Одан бөлек жер астында кез-келген металл құнарын жоғалтады. Әрі көктемде су деңгейі көтерілсе су қоймасының түбі лайланып қазбаларға қол жеткізе алмаймыз. Сондықтан уақыттан ұтуымыз керек. Табылған қазбалар ежелгі адамдардың өмірі мен мәдениетін анықтайды. Сондықтан тарихымызды білуде және оны келешек ұрпаққа жеткізуде бүгінгі іс маңызды».
Мамандар табылған қазба байлықтарды алдағы уақытта тазалап, музейге өткізбек.
Ботакөз Әнуар
