Қолма-қол ақшаны қолданатындар көбейген

22
фото Отырар.кз

Қазақстандықтар қолма-қол ақшаны көбірек пайдалана бастады. Ұлттық Банктің деректері бойынша биыл айналыстағы қолма-қол ақша көлемі қазан айында 4 трлн. теңгеге дейін, ал жыл басынан бері 11% — ға өскен. Өткен жылғы қазан айындағы көрсеткішпен салыстырғанда өсім 14% — дан асты. Орташа алғанда, әрбір қазақстандыққа 197 мың теңге қолма-қол ақша тиесілі. 

Қазақстандықтар қолма-қол ақшаны жиі пайдалана бастады. Биыл 9 айдың ішінде қолма-қол ақша көлемі 18,5 трлн. теңгені құрады, бұл өткен жылмен салыстырғанда 11% — ға артық.

Бұл ретте қолма-қол ақша көлемі 4 триллион теңгеге дейін өскен, бұл өткен жылмен салыстырғанда 14% — ға артық. Қаржы сарапшысы Арман Бейсембаев бұл қаражаттың басым бөлігі Ұлттық қордан алынған ақша екенін айтады. Бұл жағдайда инфляцияны болдырмауға мүмкіндік бар, алайда тек егер ақша массасының өсу қарқыны тауарлар көлемінің өсуіне және экономикалық дамуға сәйкес келсе ғана.

Арман Бейсембаев, қаржы сарапшысы: «Ақша басып шығарылады, бірақ тиісті тауарлық толтырумен қамтамасыз етілмейді, содан кейін инфляция өседі. Жауап әдетте бірден болмайды, оған уақыт қажет. Бізде әлеуметтік тұрғыдан көп ақша жұмсалады және осы бағыттағы бюджет шығындары айтарлықтай өсуде, бұл бюджет тапшылығының пайда болуына әкелді».

Сонымен қатар, бизнес мемлекеттік субсидиялар алады, бірақ тауарлар өндірісін айтарлықтай арттырмайды дейді сарапшы. Ал елдегі бюджет тапшы. Экономист Расул Рысмамбетов қолма-қол ақша үлесінің ұлғаюы қаражаттың көлеңкелі айналымының артуын көрсетуі мүмкін дейді.

Расул Рысмамбетов, экономист: «Жылдың соңына қарай бұл үрдіс бар болса және келер жылдың басында қаңтар-ақпан айларында айналымдағы қолма-қол ақшаның айналымының өсуі жалғасуы мүмкін. Біз салықтарды оңтайландыру туралы айтып отырмыз, жалтару емес».

Ұлттық статистика бюросының мәліметтері бойынша қазан айында айлық инфляция деңгейі 1% — ға дейін жеделдеп, 8,5% -ды құрады.