Қарақұрт немесе далалық паук – қара жесірлердің ұрпағынан шыққан улы өрмекшілер. Бұл орақшаның улы шыршасының ұрпағынан 15 есе күштірек. Қарақұрттың улысы – органикалық шыққан Жердегі ең улы заттардың бірі.
Бұл Қазақстанның барлық аймақтарында, Солтүстік Қазақстаннан басқа. Өрмекшілердің әдеттегі мекендейтін орны дала, жоталардың беткейлері. Кеміргіштер көбіне тас үйінділерінде, көше дәретханаларында, дала қоқыстарында жиі кездеседі.
Қарақұрттың орташа өлшемі: 10-20 мм, 4-7 мм болып табылады. Денелері қара түсті, денелерінің үстінде қызыл дақтарболады, кейде әр нүктенің айналасында ақ шекарасы болады. Толығымен жетілген қарақұрттар өздерінің түрлі түсті киімдерін толығымен, ешқандай дақсыз, өзіне тән жылтырмен қара түске ауыстырады.
Қарақұт шағып алса, не істеу керек? Қаракұрттың шаққаны, әдетте, алғашқы кезеңдерде білінбейді, себебі қарақұрт жақтары өте жұқа, ал улы тез әсер ететін қасиеті жоқ. Уланудың алғашқы белгілері 10-15 минуттан кейін анықталады. У, барлық ағзаға таралғанда, белсенді әсер ете бастайды. Ентігу және лимфа түйіндер аймағында, арқаның төменгі бөлігінде, кеуде аймағында қатты ауырсыну пайда болады.Сондай ақ балтыр бұлшықеттерінің аздаған күйдіріп ауырсынуымен және іштің қатаюымен жүретін бүкіл денеде таралатын тырысулар болады. Қаракұрттың шағып алған жағдайда бірден шұғыл шаралар қабылдау қажет:
Қарақұрт шағып алған кезде, дәрігерлер жараны зеленкамен немесе йодпен өңдеп кеңес береді, науқасқа суптрасин немесе димедрол дәрісін беріп, тез арада ауруханаға жеткізу. Уды сорып алу пайдасыз болып табылады.
Егер жыланның уы лимфа тамырлары арқылы таралса, онда қаракұрттың уы қанға тез сінеді. Ешбір жағдайда ішімдікті дәрі ретінде қабылдауға болмайды – ол тек көп зиян келтіре алады.
Н. Рабат
Шымкент қалалық Әл-Фараби ауданы ТмКҚСмҚББ
